Ұлытау облысы 2022 жылғы 8 маусымда құрылған Қазақстанның орталығындағы облыс Әкімшілік орталығы Жезқазған қаласы Қазақс

Ұлытау облысы — 2022 жылғы 8 маусымда құрылған Қазақстанның орталығындағы облыс. Әкімшілік орталығы — Жезқазған қаласы.

Әкімшілігі
Қазақстан облысы
Ұлытау облысы
Облыс орталығы	Жезқазған
Аудандар саны	2
Ауылдық округтер саны	33
Кенттік әкімдіктер саны	2
Қалалық әкімдіктер саны	3
Ауыл саны	72
Әкімі	Дастан Рыспеков
Тарихы мен географиясы
Құрылған уақыты	8 маусым 2022 жыл
Жер аумағы	188,9 мың км² (5- орын)
Уақыт белдеуі	UTC+5:00
Тұрғындары
Тұрғыны	220 886 адам (2025)(17 орын)
Тығыздығы	1,17 адам/км² (17 орын)
Ұлттық құрамы	қазақтар (76,16%), орыстар (14,29%), украиндар (2,96%), немістер (1,25%), татарлар (1,21%), беларустар (0,59%), корейлер (0,48%), басқа ұлт өкілдері (3,06%)
Сандық идентификаторлары
Автомобиль коды	20
Басқалары
Әкімдіктің мекенжайы	Жезқазған қаласы, Алаш алаңы, №1
Ұлытау облысының әкімдігі

Ұлытау облысы оңтүстігінде Түркістан, оңтүстік-батысында Қызылорда, оңтүстік-шығысында Жамбыл, батысында Ақтөбе, солтүстік-батысында Қостанай, солтүстігінде және шығысында Қарағанды облыстарымен шектеседі.

Тарихы

2022 жылғы 16 наурызда Қазақстан президенті Қасым-Жомарт Тоқаев парламент палаталарының бірлескен отырысындағы Қазақстан халқына жолдауында Қарағанды облысының бөлігінен Ұлытау облысының құрылатынын айтты.

Бұрынғы Жезқазған облысының аумағында Ұлытау облысын құру қажет. Жезқазған қаласы қайтадан облыс орталығы болады. Бұл аймақта дербес облыс құру – экономикалық қана емес, рухани жағынан да маңызды шешім.
Қасым-Жомарт Тоқаев

Облыс Қазақстан президентінің жарлығына сәйкес 2022 жылғы 8 маусымда құрылды. Айта кетерлігі, оның аумағы бұрынғы Жезқазған облысының аумағынан кішірек (1997 жылға дейін Шет, Ақтоғай аудандары, Балқаш және Приозерск қалалары да енген).

Әкімшілік-аумақтық құрылысы

Облыс 2 аудан мен 3 облыстық маңызы бар қаладан тұрады:

№	Әкімшілік бірлік	Аумағы км² (1 қараша 2019)	Халық саны (1 қаңтар 2022)	Халық тығыздығы адам/км²
1	Жаңаарқа ауданы	62 347,81	34 758	0,56
2	Ұлытау ауданы	122 931,05	12 351	0,10
3	Жезқазған қаласы	1 760,97	91 619	52,03
4	Қаражал қаласы	792,43	18 699	23,60
5	Сәтбаев қаласы	1 104,35	69 571	63,00
	Барлығы	188 936,61	226 998	1,20

2024 жылғы 1 қарашаға облыс халқының саны 221,3 мың адамды құрады, соның ішінде қалалықтар – 175,5 мың адам (79,3%), ауылдықтар –45,8 мың адам (20,7%).

Халықтың табиғи өсімі 2024 жылғы қаңтар-қазанға 1916 адамды құрады (өткен жылдың сәйкес кезеңінде 2199 адам).

2024 жылғы қаңтар-қазанда туылғандар саны 3488 адамды құрады (2023 жылғы қаңтар-қазанда 6,7% аз), қайтыс болғандар саны 1572 адамды құрады (2023 жылғы қаңтар-қазанда 2,1% көп).

Теріс көші-қонның айырмасы қалыптасты және -2138 адамды құрады (2023 жылғы қаңтар-қазанда– -2020адам), оның ішінде сыртқы көші-қонда– -8 адам (-134), ішкі көші-қонда – - 2130 адам (-1886).

Еңбек және табыс

2024 жылғы IІI тоқсанда жұмыссыздар саны 4088 адамды құрады.

Жұмыссыздық деңгейі жұмыс күшіне қарағанда 4,1% құрады.

2024 жылдың 1 қарашаға жұмыспен қамту органдарында жұмыссыздар ретінде тіркелгендер саны 2211 адамды құрады немесе жұмыс күшінің санына 2,2% болып қалыптасты.

2024 жылғы IІI тоқсанда қызметкерлерге есептелген (кәсіпкерлік қызметпен айналысатын, шағын кәсіпорындарсыз), орташа айлық атаулы жалақы 515 543 теңгені құрады, өсім 2023 жылғы IІI тоқсанға 9,4% құрады.

2024 жылғы IІI тоқсанда нақты жалақы индексі 102,7% болып қалыптасты.

2024 жылғы II тоқсанда облыс халқының орташа жан басына шаққандағы атаулы ақшалай табысы бағалау бойынша 283 878 теңгені құрады. 2023 жылғы II тоқсанға қарағанда 14,8%-ға жоғары, аталған кезеңге нақты ақшалай табыстың өсу қарқыны – 6,8%.

Экономика

2024 жылғы қаңтар-маусымда жалпы өңірлік өнім көлемі қолданыстағы бағамен 798 910,2 млн. теңгені құрады. 2023 жылғы қаңтар-маусыммен салыстырғанда нақты ЖӨӨ 3,1% өсті. ЖӨӨ құрылымында тауарларды өндіру үлесі 68%, қызметтер көрсету – 25,3% құрады.

Тұтыну бағасының индексі 2024 жылдың қарашасында 2023 жылғы желтоқсанмен салыстырғанда 106,6% құрады.

Азық-түлік тауарларының бағасы 3,1%, азық-түлік емес тауарлардың бағасы – 7,6%, халыққа көрсетілетін ақылы қызметтердің бағасы – 11,3% өсті.

2023 жылдың желтоқсанмен салыстырғанда 2024 жылдың қарашасында өндіруші кәсіпорындардың өнеркәсіп өнімдерінің бағалары 1,9% арзандады.

2024 жылғы қаңтар-қарашада бөлшек сауда көлемі 100 565,7 млн.теңгені құрады немесе 2023 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 1,5%-ға көп.

2024 жылғы қаңтар-қарашада көтерме сауда көлемі 110 875,2 млн. теңгені құрады немесе 2023 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 2,3%құрады.

Алдын ала деректер бойынша 2024 жылғы қаңтар-қазанда ЕАЭО елдерімен өзара сауда 50,8 млн. АҚШ долларын құрап, 2023 жылғы қаңтар-қазанмен салыстырғанда 32,7% азайды, оның ішінде экспорт – 14,3 млн. АҚШ долларын (54,5% аз), импорт – 36,5 млн. АҚШ долларын құрады (17,2% азайды).

Әкімдерінің тізімі

Берік Әбдіғалиұлы (11 маусым 2022 – 9 қазан 2024)
Дастан Адайұлы Рыспеков (9 қазан 2024 жылдан бастап)

Дереккөздер

Халық саны (2025 жылғы 1 наурызға)
Қазақстан Республикасы халқының жекелеген этностары бойынша саны (2023 жыл басына)
Қазақстанда ресми түрде үш жаңа облыс құрылды (қаз.).
Ұлытау облысының картасы(қолжетпейтін сілтеме)
2022 жылдың басына қарай Қарағанды облысының халық саны Мұрағатталған 4 Мамырдың 2022 жылы.
https://stat.gov.kz/region/ulytau/
https://stat.gov.kz/region/ulytau/

[1] Халық саны (2025 жылғы 1 наурызға)

[2] Қазақстан Республикасы халқының жекелеген этностары бойынша саны (2023 жыл басына)

[3] Қазақстанда ресми түрде үш жаңа облыс құрылды (қаз.).

[4] Ұлытау облысының картасы(қолжетпейтін сілтеме)

[5] 2022 жылдың басына қарай Қарағанды облысының халық саны Мұрағатталған 4 Мамырдың 2022 жылы.

[6] ttps://stat.gov.kz/region/ulytau/

[7] ttps://stat.gov.kz/region/ulytau/