Azərbaycanca
Беларуская
Deutsch
English
Français
Қазақ
Lietuvių
Русский
ภาษาไทย
Türkçe
Українська
Кальдера(испанша: caldera— үлкен қазан) — жанартау төбесіндегі беткейлері тік және сатылы сопақша немесе дөңгелек ойыс. Ені 20 км жоне одан да кең, тереңдігі жүздеген м-ге дейін болады. Кальдераны опы- рылмалы жөне жарылмалы деп бөледі. Ең үлкең кальдера (Жапония) - 375 км!. Кальдерада көлдер жиі пайда болады.
Кальдера — вулканмен салыстырғанда шамадан тыс үлкен, вулканның төбесіндегі сопақ, дөңгелек қазан тәріздес шұңқыр.
Ені 10—20 км-ге, тереңдігі бірнеше жүз метрге кетеді. Кальдера әр түрлі жолмен пайда болуы мүмкін:
- жарылыс кальдерасы — газ жарылысының өсерінен кеңіген, вулкан көмейінің жоғарғы ернеуі (Жапониядағы кальдерасы);
- көбінесе лавалық вулкандарға тән құлау кальдералары (Гавай аралдары|Гавай аралдарындағы]] кальдерасы);
- жер бетіндегі ағын сулардың эрозиясынан пайда болатын, бірақ өте сирек кездесетін, эрозиялық кальдералар (Пальма аралының кальдерасы).
Дереккөздер
- Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: География және геодезия. — Алматы: «Мектеп» баспасы, 2007 жыл. — 264 бет. ISBN 9965-36-367-6
- Русско-казахский толковый географический словарь. Под общей редакцией академика АН КазССР, проф. С. К. Кенесбаева и кандидата филол. наук А. А. Абдрахманова. Алма-Ата, Изд-во «Наука», 1966, стр. 204. (Академия наук Казахской ССР. Институт языкознания. Сектор физической географии). Составители: Ж. Аубакиров, С. Абдрахманов, К. Базарбаев.
 | Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
Автор: www.NiNa.Az
Жарияланған күні:
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, seks, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, порно, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, +18, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер, xxx, sex
Kaldera ispansha caldera үlken kazan zhanartau tobesindegi betkejleri tik zhәne satyly sopaksha nemese dongelek ojys Eni 20 km zhone odan da ken terendigi zhүzdegen m ge dejin bolady Kalderany opy rylmaly zhone zharylmaly dep boledi En үlken kaldera Zhaponiya 375 km Kalderada kolder zhii pajda bolady Palma aralyndagy Taburiente kalderasy Kaldera vulkanmen salystyrganda shamadan tys үlken vulkannyn tobesindegi sopak dongelek kazan tәrizdes shunkyr Eni 10 20 km ge terendigi birneshe zhүz metrge ketedi Kaldera әr tүrli zholmen pajda boluy mүmkin zharylys kalderasy gaz zharylysynyn oserinen kenigen vulkan komejinin zhogargy erneui Zhaponiyadagy kalderasy kobinese lavalyk vulkandarga tәn kulau kalderalary Gavaj araldary Gavaj araldaryndagy kalderasy zher betindegi agyn sulardyn eroziyasynan pajda bolatyn birak ote sirek kezdesetin eroziyalyk kalderalar Palma aralynyn kalderasy DerekkozderҚazak tili terminderinin salalyk gylymi tүsindirme sozdigi Geografiya zhәne geodeziya Almaty Mektep baspasy 2007 zhyl 264 bet ISBN 9965 36 367 6 Russko kazahskij tolkovyj geograficheskij slovar Pod obshej redakciej akademika AN KazSSR prof S K Kenesbaeva i kandidata filol nauk A A Abdrahmanova Alma Ata Izd vo Nauka 1966 str 204 Akademiya nauk Kazahskoj SSR Institut yazykoznaniya Sektor fizicheskoj geografii Sostaviteli Zh Aubakirov S Abdrahmanov K Bazarbaev Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet