Қырғыз әліпбиі

Қырғыз әліпбиі (қыр. Кыргыз алфавити, قىرغىز الفابىتى) — қырғыз тілін жазып алуға қолданылатын жазу жүйесі. Оның үш ресми әліпбиі бар:

• Кириллица Қырғызстанда ресми қолданылады.
• Араб жазуы ресми түрде Ауғанстан, Пәкістан және Қытайда қолданылады.
• Қырғыз Брайль шрифті.

Әліпбилер салыстырмасы

Қырғыз әліпбилер салыстырмасы

Кириллица	Араб	(1928–⁠1938)	ХФӘ транскрипциясы
А а	ا	A a	/ɑ/
Б б	ب	B ʙ	/b/
В в		V v	/v/, /w/
Г г	غ*	G g,	/ɡ/, /ʁ/, /ɢ/
Д д	د	D d	/d/
Е е		E e	/e/
Ё ё	ي+و(يو)	Jo jo	/jo/
Ж ж	ج	(1938 бастап )	/d͡ʒ/, 1938 бастап /d͡ʒ/ және /ʒ/, екеуі де
З з	ز	Z z	/z/
И и	ى	I i	/i/
Й й	ي	J j	/j/
К к	ك ق*	K k, Q q	/k/, /q/, /χ/
Л л	ل	L l	/l/, /ɫ/
М м	م	M m	/m/
Н н	ن	N n	/n/
Ң ң			/ŋ/, /ɴ/
О о	و	O o	/o/
Ө ө			/ø/
П п		P p	/p/
Р р	ر	R r	/r/
С с	س	S s	/s/
Т т	ت	T t	/t/
У у		U u	/u/
Ү ү		Y y	/y/
Ф ф	ف	F f	/f/
Х х	ح	H h	/χ/
Ц ц	(ت+س (تس	Ts ts	/t͡s/
Ч ч		C c	/t͡ʃ/
Ш ш	ش	Ş ş	/ʃ/
Щ щ	-	Şc şc	/ʃt͡ʃ/, /ʃː/
Ъ ъ	-	-	*
Ы ы	ى	Ь ь	/ɯ/
Ь ь	-	-	*
Э э		E e	/e/
Ю ю	ي+ۋ(يۋ)	Ju ju	/ju/, /jy/
Я я	ي+ا(يا)	Ja ja	/ja/, /jɑ/

Unicode

Unicode-тағы қырғыз тілінің блогі

Бастапқы 3 саны	Соңғы саны
	0	1	2	3	4	5	6	7	8	9	A	B	C	D	E	F
040	Ѐ	Ё	Ђ	Ѓ	Є	Ѕ	І	Ї	Ј	Љ	Њ	Ћ	Ќ	Ѝ	Ў	Џ
041	А	Б	В	Г	Д	Е	Ж	З	И	Й	К	Л	М	Н	О	П
042	Р	С	Т	У	Ф	Х	Ц	Ч	Ш	Щ	Ъ	Ы	Ь	Э	Ю	Я
043	а	б	в	г	д	е	ж	з	и	й	к	л	м	н	о	п
044	р	с	т	у	ф	х	ц	ч	ш	щ	ъ	ы	ь	э	ю	я
045	ѐ	ё	ђ	ѓ	є	ѕ	і	ї	ј	љ	њ	ћ	ќ	ѝ	ў	џ
046	Ѡ	ѡ	Ѣ	ѣ	Ѥ	ѥ	Ѧ	ѧ	Ѩ	ѩ	Ѫ	ѫ	Ѭ	ѭ	Ѯ	ѯ
047	Ѱ	ѱ	Ѳ	ѳ	Ѵ	ѵ	Ѷ	ѷ	Ѹ	ѹ	Ѻ	ѻ	Ѽ	ѽ	Ѿ	ѿ
048	Ҁ	ҁ	҂	҃	҄	҅	҆	҇	҈	҉	Ҋ	ҋ	Ҍ	ҍ	Ҏ	ҏ
049	Ґ	ґ	Ғ	ғ	Ҕ	ҕ	Җ	җ	Ҙ	ҙ	Қ	қ	Ҝ	ҝ	Ҟ	ҟ
04A	Ҡ	ҡ	Ң	ң	Ҥ	ҥ	Ҧ	ҧ	Ҩ	ҩ	Ҫ	ҫ	Ҭ	ҭ	Ү	ү
04B	Ұ	ұ	Ҳ	ҳ	Ҵ	ҵ	Ҷ	ҷ	Ҹ	ҹ	Һ	һ	Ҽ	ҽ	Ҿ	ҿ
04C	Ӏ	Ӂ	ӂ	Ӄ	ӄ	Ӆ	ӆ	Ӈ	ӈ	Ӊ	ӊ	Ӌ	ӌ	Ӎ	ӎ	ӏ
04D	Ӑ	ӑ	Ӓ	ӓ	Ӕ	ӕ	Ӗ	ӗ	Ә	ә	Ӛ	ӛ	Ӝ	ӝ	Ӟ	ӟ
04E	Ӡ	ӡ	Ӣ	ӣ	Ӥ	ӥ	Ӧ	ӧ	Ө	ө	Ӫ	ӫ	Ӭ	ӭ	Ӯ	ӯ
04F	Ӱ	ӱ	Ӳ	ӳ	Ӵ	ӵ	Ӷ	ӷ	Ӹ	ӹ	Ӻ	ӻ	Ӽ	ӽ	Ӿ	ӿ
050	Ԁ	ԁ	Ԃ	ԃ	Ԅ	ԅ	Ԇ	ԇ	Ԉ	ԉ	Ԋ	ԋ	Ԍ	ԍ	Ԏ	ԏ
051	Ԑ	ԑ	Ԓ	ԓ	Ԕ	ԕ	Ԗ	ԗ	Ԙ	ԙ	Ԛ	ԛ	Ԝ	ԝ	Ԟ	ԟ
052	Ԡ	ԡ	Ԣ	ԣ	Ԥ	ԥ	Ԧ	ԧ	Ԩ	ԩ	Ԫ	ԫ	Ԭ	ԭ	Ԯ	ԯ

Мәтін-мысал

Кириллица	Араб жазуы	Латын (, 1928–1938)	ХФӘ транскрипциясы	Қазақша аудармасы
Бардык адамдар өз беделинде жана укуктарында эркин жана тең укуктуу болуп жаралат. Алардын аң-сезими менен абийири бар жана бири-бирине бир туугандык мамиле кылууга тийиш.	باردىق ادامدار ۅز بەدەلىندە جانا ۇقۇقتارىندا ەركىن جانا تەڭ ۇقۇقتۇۇ بولۇپ جارالات. الاردىن اڭ-سەزىمى مەنەن ابئيىرى بار جانا بئرى-بئرىنە بئر تۇۇعاندىق مامئلە قىلۇۇعا تئيىش.	Bardьq adamdar ɵz ʙedelinde çana uquqtarьnda erkin çana teꞑ uquqtuu ʙolup çaralat. Alardьn aꞑ‑sezimi menen aʙijiri ʙar çana ʙiri‑ʙirine ʙir tuuƣandьq mamile qьluuƣa tijiş.	bɑrd̪ɯq ɑd̪ɑmd̪ɑr øz bed̪elind̪e d͡ʒɑnɑ uquq.t̪ɑrɯnd̪ɑ erkin d͡ʒɑnɑ t̪eŋ uquqt̪uː boɫup d͡ʒɑrɑɫɑt̪. ɑɫɑrd̪ɯn ɑŋ-sezimi menen ɑbijiri bɑr d͡ʒɑnɑ biri-birine bir t̪uːʁɑnd̪ɯq mɑmile qɯɫuːʁɑ t̪ijiʃ.	Барлық адамдар тумысынан азат және қадір-қасиеті мен құқықтары тең болып дүниеге келеді. Адамдарға ақыл-парасат, ар-ождан берілген, сондықтан олар бір-бірімен туыстық, бауырмалдық қарым-қатынас жасаулары тиіс.

Дереккөздер

1. Kyrgyz alphabet, language and pronunciation.
2. Кыргызская латиница (Kyrgyz Latin Alphabet)
3. дыбысы жоқ; тек кірме сөзде қолданылады