
Арал — су қоршаған жер, атау. Су тасқыны кезінде де судан жоғары болып тұрады.
Арал — түгелдей сумен қоршалған құрлықтың бір бөлігі. Құрлыққа қарағанда аралдың ауданы шағын келеді. Жаратылысына қарай құрлықтық және дербес, ал тұрған ортасына қарай мұхиттық, теңіздік және өзендік болып бөлінеді. Жер шарындағы аралдардың жалпы аумағы 9,9 млн. км²-ге тең немесе Еуропа құрлығының ауданымен шамалас келеді. Дүние жүзіндегі ең үлкен арал – Гренландия (2,18 млн. км²). Қазақстандағы ең үлкен арал – Арал теңізіндегі Барсакелмес аралы болған еді, қазіргі таңда ол судың таралуы себебінде жер бетімен біріккен.

Арал түрлері
Аралдарды мынадай түрлерімен ажыратады:
- Құрылықты (құрылықтан бөлініп тұрған);
- Жанартаулық;
- Маржанды;
- Ағызылған;
- Өзендік;
- Жасанды аралдар.
Аумағы 30 000 км² асқан аралдар

рет. № | Атауы | Аумағы в км² | Елі |
---|---|---|---|
1 | Гренландия | 2,175,600 | Дания |
2 | Жаңа Гвинея | 790,000 | Папуа — Жаңа Гвинея және Индонезия |
3 | Калимантан (Борнео) | 737,500 | Бруней, Индонезия және Малайзия |
4 | Мадагаскар | 587,041 | Мадагаскар Республикасы |
5 | Баффин Жері | 507,451 | Канада |
6 | Суматра | 425,000 | Индонезия |
7 | 227,414 | Жапония | |
8 | Ұлыбритания | 219,000 | Құрама Патшалық |
9 | 217,291 | Канада | |
10 | Элсмир | 196,236 | Канада |
11 | Сулавеси | 174,600 | Индонезия |
12 | 150,737 | Жаңа Зеландия | |
13 | 126,700 | Индонезия | |
14 | 114,050 | Жаңа Зеландия | |
15 | 108,860 | Канада | |
16 | Куба | 105,007 | Куба |
17 | Лусон | 104,688 | Филиппиндер |
18 | Исландия | 102,828 | Исландия |
19 | Минданао | 94,630 | Филиппиндер |
20 | Ирландия | 84,406 | Ирландия және Құрама Патшалық |
21 | Хоккайдо | 78,073 | Жапония |
22 | Сахалин | 76,400 | Ресей |
23 | Гаити | 74,700 | Гаити және Доминикан Республикасы |
24 | Банкс | 70,028 | Канада |
25 | Шри-Ланка | 65,268 | Шри-Ланка |
26 | Тасмания | 60,637 | Аустралия |
27 | Девон | 55,247 | Канада |
28 | Солтүстік арал, Жаңа Жер | 48,904 | Ресей |
29 | 47,992 | Аргентина және Чили | |
30 | 43,200 | Антарктида | |
31 | 43,178 | Канада | |
32 | 42,149 | Канада | |
33 | Саутгемптон | 41,214 | Канада |
34 | Маражо | 40,100 | Бразилия |
35 | Шпицберген | 39,044 | Норвегия |
36 | Кюсю | 36,555 | Жапония |
37 | Жаңа Британия | 36,514 | Папуа — Жаңа Гвинея |
38 | Тайвань | 35,801 | ҚХР |
39 | 33,572 | ҚХР | |
40 | Уэльс ханзадасының аралы | 33,339 | Канада |
41 | Оңтүстік арал, Жаңа Жер | 33,275 | Ресей |
42 | 31,285 | Канада | |
43 | Тимор | 30,777 | Тимор-Лесте және Индонезия |
Дереккөздер
- Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: География және геодезия. — Алматы: «Мектеп» баспасы, 2007 жыл. — 264 бет. ISBN 9965-36-367-6
Автор: www.NiNa.Az
Жарияланған күні:
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, seks, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, порно, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, +18, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер, xxx, sex
Baska magynalar үshin Aral ajryk degen betti karanyz Aral su korshagan zher atau Su taskyny kezinde de sudan zhogary bolyp turady Aral tүgeldej sumen korshalgan kurlyktyn bir boligi Қurlykka karaganda araldyn audany shagyn keledi Zharatylysyna karaj kurlyktyk zhәne derbes al turgan ortasyna karaj muhittyk tenizdik zhәne ozendik bolyp bolinedi Zher sharyndagy araldardyn zhalpy aumagy 9 9 mln km ge ten nemese Europa kurlygynyn audanymen shamalas keledi Dүnie zhүzindegi en үlken aral Grenlandiya 2 18 mln km Қazakstandagy en үlken aral Aral tenizindegi Barsakelmes araly bolgan edi kazirgi tanda ol sudyn taraluy sebebinde zher betimen birikken Tүlen araldaryAral tүrleriAraldardy mynadaj tүrlerimen azhyratady Қurylykty kurylyktan bolinip turgan Zhanartaulyk Marzhandy Agyzylgan Өzendik Zhasandy araldar Aumagy 30 000 km askan araldarGrenlandiya ret Atauy Aumagy v km Eli 1 Grenlandiya 2 175 600 Daniya 2 Zhana Gvineya 790 000 Papua Zhana Gvineya zhәne Indoneziya 3 Kalimantan Borneo 737 500 Brunej Indoneziya zhәne Malajziya 4 Madagaskar 587 041 Madagaskar Respublikasy 5 Baffin Zheri 507 451 Kanada 6 Sumatra 425 000 Indoneziya 7 227 414 Zhaponiya 8 Ұlybritaniya 219 000 Қurama Patshalyk 9 217 291 Kanada 10 Elsmir 196 236 Kanada 11 Sulavesi 174 600 Indoneziya 12 150 737 Zhana Zelandiya 13 126 700 Indoneziya 14 114 050 Zhana Zelandiya 15 108 860 Kanada 16 Kuba 105 007 Kuba 17 Luson 104 688 Filippinder 18 Islandiya 102 828 Islandiya 19 Mindanao 94 630 Filippinder 20 Irlandiya 84 406 Irlandiya zhәne Қurama Patshalyk 21 Hokkajdo 78 073 Zhaponiya 22 Sahalin 76 400 Resej 23 Gaiti 74 700 Gaiti zhәne Dominikan Respublikasy 24 Banks 70 028 Kanada 25 Shri Lanka 65 268 Shri Lanka 26 Tasmaniya 60 637 Australiya 27 Devon 55 247 Kanada 28 Soltүstik aral Zhana Zher 48 904 Resej 29 47 992 Argentina zhәne Chili 30 43 200 Antarktida 31 43 178 Kanada 32 42 149 Kanada 33 Sautgempton 41 214 Kanada 34 Marazho 40 100 Braziliya 35 Shpicbergen 39 044 Norvegiya 36 Kyusyu 36 555 Zhaponiya 37 Zhana Britaniya 36 514 Papua Zhana Gvineya 38 Tajvan 35 801 ҚHR 39 33 572 ҚHR 40 Uels hanzadasynyn araly 33 339 Kanada 41 Ontүstik aral Zhana Zher 33 275 Resej 42 31 285 Kanada 43 Timor 30 777 Timor Leste zhәne IndoneziyaDerekkozderҚazak tili terminderinin salalyk gylymi tүsindirme sozdigi Geografiya zhәne geodeziya Almaty Mektep baspasy 2007 zhyl 264 bet ISBN 9965 36 367 6