Вест-Индия (ағылш. West Indies, нидер. West-Indië — «батыс Үндістан» немесе «батыс Үндістандар») — Кариб теңізіндегі аралдардың тарихи атауы, соның ішінде Кариб аралдары (тізімді қараңыз), Багам аралдары және мен Атлант мұхитындағы оларға жақын аралдар (оның ішінде кейбір құрлықтық аралдар — құрлық жағалауларына жақын орналасқан). Бұл атау Оңтүстік және Оңтүстік-Шығыс Азиядағы елдермен салыстырылатын («Шығыс Үндістанға») қарсы қойылады.
Вест-Индия ағылш. West-Indies, нидер. West-Indië | |
![]() | |
Сипаттамасы | |
---|---|
Ірі аралы | Куба |
Жалпы ауданы | 244 890 км² |
Ең биік нүктесі | 3087 м |
Тұрғындар (2009 жыл) | 42 000 000 адам |
Халық тығыздығы | 171,506 адам/км² |
Орналасуы | |
19° с. е. 74° б. б. / 19° с. е. 74° б. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 19° с. е. 74° б. б. / 19° с. е. 74° б. б. (G) (O) (Я) | |
Акватория | Атлант мұхиты |
![]() |
Атауы
Вест-Индия атауын алғашқы еуропалық теңізшілер қойған, олар батысқа қарай жүзіп, Үндістанға жеткендерін ойлап қателескен. Осыдан Америка тұрғындарының атауы — үндістер пайда болды.
Кейбір пікірлерге сәйкес, «Вест-Индиялар» деп айту дұрыс, себебі бұл аймақ Испанияның, Португалияның, Ұлыбританияның, Францияның және басқа еуропалық мемлекеттердің осы аймақтағы иеленген жерлерін қамтиды. Мұндай Вест-Индиялардың кейбіреулері Антил деп аталады: мысалы, ағылшындар «Англияның Вест-Индиясы» деген атауды қолданса, француздар «Француздық Вест-Индия» немесе «Француздық Антилдер» дейді. Бұл термин жаңа құрлықтың жерлерін еуропалық елдер иемдене бастағаннан кейін пайда болды. Осылайша, Вест-Индия және Вест-Индиялар екі түрлі мағынаға ие: бірінші термин аймақты білдірсе, екінші термин саяси-экономикалық (сауда) құрылымдарды білдіреді. Мысалы, 1958 жылы құрылған Британия тек «West Indies» деп аталды, «West India» деп аталған жоқ.
Географиясы
Вест-Индия орналасқан аймақ Оңтүстік және Солтүстік Америка арасында, солтүстік ендіктің 10° мен 28° аралығында және батыс бойлықтың 59° мен 85° аралығында, Ориноко өзенінің сағасынан Флорида мен Юкатан жарты аралдарына дейін созылады. Кеңес Одағының үлкен энциклопедиясы Вест-Индияны Солтүстік Америкаға жатқызса да, Куба, Ямайка, Хувентуд, Кайман аралдары мен Багам аралдарынан басқа барлық аралдар Оңтүстік Америка жағалауларына Солтүстік Америкадан қарағанда жақын орналасқан.
Вест-Индия бірнеше аралдар тобына бөлінеді: Үлкен Антиль аралдары, және . Барлық аралдардың жалпы аумағы 244 890 км² (Үлкен Антиль аралдары — 216 260, Кіші Антиль аралдары — 14 095, Багам аралдары — 14 535). Барлық Антиль аралдары теңіз деңгейінен айтарлықтай жоғары орналасқан. Багам аралдары болса, маржан жарлауыттарынан құралған. Ең биік таулар Гаити аралының батыс бөлігінде орналасқан ( шыңы, 3087 м), Кубаның шығыс бөлігінде (2375 м) және Ямайканың солтүстік бөлігінде (2341 м); Кіші Антиль аралдарының шығыс жағалаулары жазықтармен жабылған; таулар терең долиналарға қатты төмендейді. Аралдардың көп саны көптеген шығанақтарымен ерекшеленіп, олар ыңғайлы порттар ұсынады. Куба, Виргин және Багам аралдары үлкен маржан жарлауыттарымен қоршалған, олар теңіз бетіне шығып, пальмалармен жабылған. Көптеген аралдар (әсіресе Кіші Антиль аралдары) жанартау шығу тегімен ерекшеленеді.

Республикасы
Барбуда
Гренадиндер
Тобаго
Куба
Доминикан Республикасы
Гаити
Ямайка
Пуэрто-Рико (
АҚШ)
Багам аралдары
Теркс және Кайкос (
Ұлыбритания)
Кайман аралдары (
Ұлыбритания)
Навасса (
АҚШ)
Америкалық Вирджин аралдары
Британдық Вирджин аралдары
Ангилья (
Ұлыбритания)
(
Франция)
Сен-Бартелеми (
Франция)
Синт-Мартен (
Нидерланд)
Синт-Эстатиус (
Нидерланд)
Саба (
Нидерланд)
Сент-Китс және Невис
Антигуа және Барбуда
Монтсеррат (
Ұлыбритания)
Гваделупа (
Франция)
Доминика
Мартиника (
Франция)
Сент-Люсия
Сент-Винсент және Гренадиндер
Гренада
Барбадос
Тринидад және Тобаго
Бонэйр (
Нидерланд)
Кюрасао (
Нидерланд)
Аруба (
Нидерланд)
Венесуэла (ішінара)
Автор: www.NiNa.Az
Жарияланған күні:
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, seks, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, порно, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, +18, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер, xxx, sex
Vest Indiya agylsh West Indies nider West Indie batys Үndistan nemese batys Үndistandar Karib tenizindegi araldardyn tarihi atauy sonyn ishinde Karib araldary tizimdi karanyz Bagam araldary zhәne men Atlant muhityndagy olarga zhakyn araldar onyn ishinde kejbir kurlyktyk araldar kurlyk zhagalaularyna zhakyn ornalaskan Bul atau Ontүstik zhәne Ontүstik Shygys Aziyadagy eldermen salystyrylatyn Shygys Үndistanga karsy kojylady Vest Indiya agylsh West Indies nider West IndieSipattamasyIri aralyKubaZhalpy audany244 890 km En biik nүktesi3087 mTurgyndar 2009 zhyl 42 000 000 adamHalyk tygyzdygy171 506 adam km Ornalasuy19 s e 74 b b 19 s e 74 b b 19 74 G O Ya Koordinattar 19 s e 74 b b 19 s e 74 b b 19 74 G O Ya T AkvatoriyaAtlant muhityVest IndiyaVest Indiya OrtakkordaAtauyVest Indiya atauyn algashky europalyk tenizshiler kojgan olar batyska karaj zhүzip Үndistanga zhetkenderin ojlap katelesken Osydan Amerika turgyndarynyn atauy үndister pajda boldy Kejbir pikirlerge sәjkes Vest Indiyalar dep ajtu durys sebebi bul ajmak Ispaniyanyn Portugaliyanyn Ұlybritaniyanyn Franciyanyn zhәne baska europalyk memleketterdin osy ajmaktagy ielengen zherlerin kamtidy Mundaj Vest Indiyalardyn kejbireuleri Antil dep atalady mysaly agylshyndar Angliyanyn Vest Indiyasy degen ataudy koldansa francuzdar Francuzdyk Vest Indiya nemese Francuzdyk Antilder dejdi Bul termin zhana kurlyktyn zherlerin europalyk elder iemdene bastagannan kejin pajda boldy Osylajsha Vest Indiya zhәne Vest Indiyalar eki tүrli magynaga ie birinshi termin ajmakty bildirse ekinshi termin sayasi ekonomikalyk sauda kurylymdardy bildiredi Mysaly 1958 zhyly kurylgan Britaniya tek West Indies dep ataldy West India dep atalgan zhok GeografiyasyVest Indiya ornalaskan ajmak Ontүstik zhәne Soltүstik Amerika arasynda soltүstik endiktin 10 men 28 aralygynda zhәne batys bojlyktyn 59 men 85 aralygynda Orinoko ozeninin sagasynan Florida men Yukatan zharty araldaryna dejin sozylady Kenes Odagynyn үlken enciklopediyasy Vest Indiyany Soltүstik Amerikaga zhatkyzsa da Kuba Yamajka Huventud Kajman araldary men Bagam araldarynan baska barlyk araldar Ontүstik Amerika zhagalaularyna Soltүstik Amerikadan karaganda zhakyn ornalaskan Vest Indiya birneshe araldar tobyna bolinedi Үlken Antil araldary zhәne Barlyk araldardyn zhalpy aumagy 244 890 km Үlken Antil araldary 216 260 Kishi Antil araldary 14 095 Bagam araldary 14 535 Barlyk Antil araldary teniz dengejinen ajtarlyktaj zhogary ornalaskan Bagam araldary bolsa marzhan zharlauyttarynan kuralgan En biik taular Gaiti aralynyn batys boliginde ornalaskan shyny 3087 m Kubanyn shygys boliginde 2375 m zhәne Yamajkanyn soltүstik boliginde 2341 m Kishi Antil araldarynyn shygys zhagalaulary zhazyktarmen zhabylgan taular teren dolinalarga katty tomendejdi Araldardyn kop sany koptegen shyganaktarymen erekshelenip olar yngajly porttar usynady Kuba Virgin zhәne Bagam araldary үlken marzhan zharlauyttarymen korshalgan olar teniz betine shygyp palmalarmen zhabylgan Koptegen araldar әsirese Kishi Antil araldary zhanartau shygu tegimen erekshelenedi AҚSh B a g a m a r a l d a r y K u b a M e k s i k a Beliz Yamajka Gaiti Dominikan Respublikasy Puerto Riko AҚSh Gonduras Nikaragua Kosta Rika P a n a m a K o l u m b i ya V e n e s u e l a Kajman araldary Br Miskito a ry Nik San Andres zhәne Providensiya a ry Kol Aruba Nid Kyurasao Nid Sent Kits zhәne Nevis Angilya Br Sen Marten Fr Sint Marten Nid Antigua zhәne Barbuda Gvadelupa Fr Dominika Martinika Fr Sent Lyusiya Barbados Sent Vinsent zhәne Grenadinder Grenada Trinidad zhәne Tobago Montserrat Br A T L A N T M Ұ H I T Y Yukatan tүbegi T Y N Y Қ M Ұ H I T Kuba Dominikan Respublikasy Gaiti Yamajka Puerto Riko AҚSh Bagam araldary Terks zhәne Kajkos Ұlybritaniya Kajman araldary Ұlybritaniya Navassa AҚSh Amerikalyk Virdzhin araldary Britandyk Virdzhin araldary Angilya Ұlybritaniya Franciya Sen Bartelemi Franciya Sint Marten Niderland Sint Estatius Niderland Saba Niderland Sent Kits zhәne Nevis Antigua zhәne Barbuda Montserrat Ұlybritaniya Gvadelupa Franciya Dominika Martinika Franciya Sent Lyusiya Sent Vinsent zhәne Grenadinder Grenada Barbados Trinidad zhәne Tobago Bonejr Niderland Kyurasao Niderland Aruba Niderland Venesuela ishinara