Azərbaycanca
Беларуская
Deutsch
English
Français
Қазақ
Lietuvių
Русский
ภาษาไทย
Türkçe
Українська
Кириллица — славян әліпбиінің алғашқы екі түрінің бірі (екіншісі – глаголица). Әліпби славян ағартушысы Кириллдің атымен аталған әліпби. Кирилл 827 жыл шамасында Фессалоники (Солунь) қаласында туған. Кирилл славян елдеріне христиан дінін уағыздау үшін славян әліпбиін жасайды. Грек жазуының 25 әріпіне славян тілінің дыбыстарын белгілеу үшін қосымша 18 әріп қосып, 43 әріптен тұратын әліпби құрастырды. Қазіргі Кириллица 43 әріптен тұрады, ол әуелде 38 әріптен құралып, оған 5 әріп кейін қосылды. Кириллицаның әріптік құрамы көне славян тілінің дыбыстық жүйесіне сай келеді, сондықтан ол қазіргі славян тілдерінің көпшілігінің әліпбиіне негіз болды. Кириллица негізінде жасалған. Ресейге Кириллица 10 ғ-да енген. Орыс әліпбиінен Кириллицаның 12 әрпі шығарылып, екі жаңа әріп (й, е) қосылған.1940 жылы Кеңес Одағы халықтары біртекті әліпбиді қолдануы қажет деген саясатпен КСРО құрамындағы халықтардың жазуы жаппай кириллицаға көшірілді. Оның ішінде қазақ жазуы да кирилл әліпбиіне көшіріліп, бүгінге дейін қолданылып келеді. Орыс тілінде жоқ қазақ тілі дыбыстарының таңбалары кирилл таңбаларына ұқсастырылып (қ-к, ғ-г, о-ө, ң-н), қазіргі қазақ әліпби қабылданды. Бұл әліпбидің қазақ тіліне тән ерекшеліктердің бәрін толық таңбалай алмауына байланысты кейінгі жылдары қазақ жазуын латын әліпбиіне көшіру мәселесі көбірек көтерілуде.
| Кириллица | |
| Түрі: | консонантты-вокалдық жазу |
|---|---|
| Тілдері: | көне славян тілі,шіркеу славян тілі, орыс тілі, серб тілі, болгар тілі, македон тілі, украин тілі, |
| Пайда болған жері: |
|
| Шығарушы: | (ұйғарым бойынша) Кирилл және Мефодий (дәстүрлі түрде) |
| Кезең: | с IX ғасырдан бастап (XVI ғасырдың аяғы) |
| Шығу тегі: | Финикиялық |
|
| |
| Жазу жүйесі | |
Дереккөздер
- Қазақ энциклопедиясы
- "Сен білесің бе?" энциклопедиясы
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Автор: www.NiNa.Az
Жарияланған күні:
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, seks, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, порно, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, +18, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер, xxx, sex
Kirillica slavyan әlipbiinin algashky eki tүrinin biri ekinshisi glagolica Әlipbi slavyan agartushysy Kirilldin atymen atalgan әlipbi Kirill 827 zhyl shamasynda Fessaloniki Solun kalasynda tugan Kirill slavyan elderine hristian dinin uagyzdau үshin slavyan әlipbiin zhasajdy Grek zhazuynyn 25 әripine slavyan tilinin dybystaryn belgileu үshin kosymsha 18 әrip kosyp 43 әripten turatyn әlipbi kurastyrdy Қazirgi Kirillica 43 әripten turady ol әuelde 38 әripten kuralyp ogan 5 әrip kejin kosyldy Kirillicanyn әriptik kuramy kone slavyan tilinin dybystyk zhүjesine saj keledi sondyktan ol kazirgi slavyan tilderinin kopshiliginin әlipbiine negiz boldy Kirillica negizinde zhasalgan Resejge Kirillica 10 g da engen Orys әlipbiinen Kirillicanyn 12 әrpi shygarylyp eki zhana әrip j e kosylgan 1940 zhyly Kenes Odagy halyktary birtekti әlipbidi koldanuy kazhet degen sayasatpen KSRO kuramyndagy halyktardyn zhazuy zhappaj kirillicaga koshirildi Onyn ishinde kazak zhazuy da kirill әlipbiine koshirilip bүginge dejin koldanylyp keledi Orys tilinde zhok kazak tili dybystarynyn tanbalary kirill tanbalaryna uksastyrylyp k k g g o o n n kazirgi kazak әlipbi kabyldandy Bul әlipbidin kazak tiline tәn erekshelikterdin bәrin tolyk tanbalaj almauyna bajlanysty kejingi zhyldary kazak zhazuyn latyn әlipbiine koshiru mәselesi kobirek koterilude KirillicaTүri konsonantty vokaldyk zhazuTilderi kone slavyan tili shirkeu slavyan tili orys tili serb tili bolgar tili makedon tili ukrain tili Pajda bolgan zheri Shygarushy ujgarym bojynsha Kirill zhәne Mefodij dәstүrli tүrde Kezen s IX gasyrdan bastap XVI gasyrdyn ayagy Shygu tegi FinikiyalykKirillica әripteriZhazu zhүjesiBul үlgini koru ondeuKirillicaga negizdelgen kazaksha pernetakta үlgisi iPhone kosymshasyDerekkozderҚazak enciklopediyasy Sen bilesin be enciklopediyasyBul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet