Azərbaycanca
Беларуская
Deutsch
English
Français
Қазақ
Lietuvių
Русский
ภาษาไทย
Türkçe
Українська
Лексема(грек. lexіs – сөз, сөз мағынасы) – тілдің құрылымдық бөлігі. Тілдің қазіргі сөздік жүйесін, сөздердің қалыптасуы мен дамуын зерттейді. Сөздің барлық қолданыстарына тән нысандар жиынтығын қамтиды. Лексема терминін алғаш рет 1918 ж. А.М. Пешковский қолданды. Лексикол. тұрғыдан сөз — Лексема мен семеманың бірлігі, айтылуы жағынан сөз — Лексема, ал мазмұны жағынан семема болады. Лексема бір семеманы да (мыс., кеме, ұшақ, оқулық, жарамды), бірнеше семема жиынтығын да көрсете алады, мыс., “нәзік”: а) үзілгелі тұрғандай жіңішке, биязы, ұяң; ә) берік емес, осал, әлсіз; б) сүйкімді, сұлу, көркем; в) жұмсақ, т.б. Әр түрлі семемалардан тұратын бір Лексема омоним болады. Лексема тіл білімінің семасиология, этимология, және стилистика, лексикография сияқты салаларымен байланысты. Ол сөздерді стилист. тұрғыдан топтастырады, әдеби тілде сөз қолдану нормаларын, кәсіби сөз, диалектілер, көнерген сөздер мен жаңа атаулар, сөз тіркестері, терминдер мәселелерін қарастырады.
| Тіл бірліктері |
| Деңгейлер бойынша |
Лексема • Аллолекса • |
Морфема • Алломорфа • Морф |
Морфонема |
Фонема • Аллофон • |
Дереккөздер
Қазақ ұлттық энциклопедиясы
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
 | Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
Автор: www.NiNa.Az
Жарияланған күні:
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, seks, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, порно, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, +18, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер, xxx, sex
Leksema grek lexis soz soz magynasy tildin kurylymdyk boligi Tildin kazirgi sozdik zhүjesin sozderdin kalyptasuy men damuyn zerttejdi Sozdin barlyk koldanystaryna tәn nysandar zhiyntygyn kamtidy Leksema terminin algash ret 1918 zh A M Peshkovskij koldandy Leksikol turgydan soz Leksema men sememanyn birligi ajtyluy zhagynan soz Leksema al mazmuny zhagynan semema bolady Leksema bir sememany da mys keme ushak okulyk zharamdy birneshe semema zhiyntygyn da korsete alady mys nәzik a үzilgeli turgandaj zhinishke biyazy uyan ә berik emes osal әlsiz b sүjkimdi sulu korkem v zhumsak t b Әr tүrli sememalardan turatyn bir Leksema omonim bolady Leksema til biliminin semasiologiya etimologiya zhәne stilistika leksikografiya siyakty salalarymen bajlanysty Ol sozderdi stilist turgydan toptastyrady әdebi tilde soz koldanu normalaryn kәsibi soz dialektiler konergen sozder men zhana ataular soz tirkesteri terminder mәselelerin karastyrady Til birlikteriDengejler bojynshaSintaksistikLeksikalyk Leksema Alloleksa Morfemdi Morfema Allomorfa MorfMorfonologiyalyk MorfonemaFonologiyalyk Fonema Allofon k oDerekkozderҚazak ulttyk enciklopediyasy Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet