Azərbaycanca
Беларуская
Deutsch
English
Français
Қазақ
Lietuvių
Русский
ภาษาไทย
Türkçe
Українська
Апатит (көне грекше: ἀπατάω - алдаймын, басқа минералдармен жиі шатастырылғандықтан осылай аталып кеткен) - фос-фаттар класына жататын минерал. Химиялық формуласы: Са5[РO4]3(F, Cl, ОН). сингонияда кристалданып, ұзынша, алты қырлы призма тәрізді кристалдар немесе топырақ не түріндегі ұсақ түйіршік масса құрайды. Түсі ақ, жасыл, көк, қоңыр, күлгін, кейде түссіз келеді. Жылтырлығы шыны не май тәрізді болады. Қаттылығы 5, морт сынғыш, жымдастығы нашар, менш. салм. 3,2 г/см3. Апатит сілті және қышқыл құрамды магмалық жыныстарда (нефелинді сиениттерде), , кристалдық тақтатастарда, әр түрлі шөгінді және гидротермал жыныстарда кездеседі. Апатиттің шөгінді жыныстардағы кара сұр, тасберіш (конкреция) пішіндес түрі деп аталады. Апатиттің ірі кендері Кола түбегінде, Байкалда, фосфорит кендері Қаратауда, Ақтөбе облысында орналасқан. Апатит фосфор тыңайтқыштарын өндіруде, фосфор қышқылы мен оның тұздарын алуда, қара және түсті металдар және шыны өндірісінде қолданылады.
| Apatite | |
|---|---|
 Апатит | |
| Негізгі мәліметтер | |
| Санаты | Минерал |
| Химиялық формуласы | Ca5(PO4)3(F,Cl,OH) |
| Қасиеттері | |
| Түсі | to translucent, usually green, less often colorless, yellow, blue to violet, pink, brown. |
| Пішіні | Tabular, prismatic crystals, massive, compact or granular |
| Сингониясы | Dipyramidal (6/m) |
| Бөлектік | [0001] Indistinct, [1010] Indistinct |
| Омырылым | Conchoidal to uneven |
| Қаттылығы Моос шкаласымен | 5 |
| White | |
| Мөлдірлік | Transparent to translucent |
| Үлес салмақ | 3.16 - 3.22 |
| Polish luster | Vitreous |
| Оптикалық сипаты | Double refractive, uniaxial negative |
| Сыну көрсеткіші | 1.634 - 1.638 (+.012, -.006) |
| .002-.008 | |
| Плеохроизм | Blue stones - strong, blue and yellow to colorless. Other colors are weak to very weak. |
| Дисперсия | .013 |
| Ультркүлгін | Yellow stones - purplish pink which is stronger in long wave; blue stones - blue to light blue in both long and short wave; green stones - greenish yellow which is stronger in long wave; violet stones - greenish yellow in long wave, light purple in short wave. |
Дереккөздер
- , GIA Gem Reference Guide 1995, ISBN 0-87311-019-6
- http://webmineral.com/data/Apatite.shtml Webmineral data
- Кристаллография, минералогия, петрография. Бұл кітап Абай атындағы Қазақтың мемлекеттік педагогты институтының, география факультетінде оқылған лекциялардың негізінде жазылды, 1990. ISBN 2—9—3 254—69
- Қазақ энциклопедиясы I том
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
| Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
Автор: www.NiNa.Az
Жарияланған күні:
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, seks, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, порно, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, +18, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер, xxx, sex
Apatit kone grekshe ἀpataw aldajmyn baska mineraldarmen zhii shatastyrylgandyktan osylaj atalyp ketken fos fattar klasyna zhatatyn mineral Himiyalyk formulasy Sa5 RO4 3 F Cl ON singoniyada kristaldanyp uzynsha alty kyrly prizma tәrizdi kristaldar nemese topyrak ne tүrindegi usak tүjirshik massa kurajdy Tүsi ak zhasyl kok konyr kүlgin kejde tүssiz keledi Zhyltyrlygy shyny ne maj tәrizdi bolady Қattylygy 5 mort syngysh zhymdastygy nashar mensh salm 3 2 g sm3 Apatit silti zhәne kyshkyl kuramdy magmalyk zhynystarda nefelindi sienitterde kristaldyk taktatastarda әr tүrli shogindi zhәne gidrotermal zhynystarda kezdesedi Apatittin shogindi zhynystardagy kara sur tasberish konkreciya pishindes tүri dep atalady Apatittin iri kenderi Kola tүbeginde Bajkalda fosforit kenderi Қaratauda Aktobe oblysynda ornalaskan Apatit fosfor tynajtkyshtaryn ondirude fosfor kyshkyly men onyn tuzdaryn aluda kara zhәne tүsti metaldar zhәne shyny ondirisinde koldanylady ApatiteApatitNegizgi mәlimetterSanaty MineralHimiyalyk formulasy Ca5 PO4 3 F Cl OH ҚasietteriTүsi to translucent usually green less often colorless yellow blue to violet pink brown Pishini Tabular prismatic crystals massive compact or granularSingoniyasy Dipyramidal 6 m Bolektik 0001 Indistinct 1010 IndistinctOmyrylym Conchoidal to unevenҚattylygy Moos shkalasymen 5WhiteMoldirlik Transparent to translucentҮles salmak 3 16 3 22Polish luster VitreousOptikalyk sipaty Double refractive uniaxial negativeSynu korsetkishi 1 634 1 638 012 006 002 008Pleohroizm Blue stones strong blue and yellow to colorless Other colors are weak to very weak Dispersiya 013Ultrkүlgin Yellow stones purplish pink which is stronger in long wave blue stones blue to light blue in both long and short wave green stones greenish yellow which is stronger in long wave violet stones greenish yellow in long wave light purple in short wave Derekkozder GIA Gem Reference Guide 1995 ISBN 0 87311 019 6 http webmineral com data Apatite shtml Webmineral data Kristallografiya mineralogiya petrografiya Bul kitap Abaj atyndagy Қazaktyn memlekettik pedagogty institutynyn geografiya fakultetinde okylgan lekciyalardyn negizinde zhazyldy 1990 ISBN 2 9 3 254 69 Қazak enciklopediyasy I tomBul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz