Археоптерикс лат Archaeopteryx гр ἀρχαῖος ерте гр πτέρυξ қауырсын қаңқа қалдығы қазбадан 1861 1877 және 1956 жылдары Алм

Археоптерикс (лат. Archaeopteryx; гр. ἀρχαῖος — ерте, гр. πτέρυξ — қауырсын) — қаңқа қалдығы қазбадан 1861, 1877 және 1956 жылдары Алманияда табылған алғашқы құстар өкілі. Оның дене мөлшері кептерден сәл ғана үлкендеу, массасы шамамен 150-300 г тең болған. Денесін майда қауырсындар мен қабыршақтар қаптап жатқан. Алдыңғы аяқтары қанатқа айналған, жауырыны қылыш тәрізді, бұғаналары өзара доға тәрізді бірігіп кеткен. Омыртқа бағаны 50 омыртқадан (10-11 мойын, 11-12 көкірек, 2 бел, 6-7 құйымшақ, 20-21 құйрық омыртқалардан құралған) тұрған. Қабыртқаларында бүйір өсінділері болмаған. Бас сүйек пен артқы аяқтың қаңқасы қазіргі құстар қаңқасына , бірақ, жақ майда конус тәрізді тістері болған. Алдыңғы аяғы қанатқа ұқсағанмен, қаңқасының құрылысы бауырымен жорғалаушылар . Ауалы болмаған. Археоптерикс дене құрылысының қазірғі құстар мен бауырымен жорғалаушыларға — құстардың бауырымен жорғалаушылардан (рептилийлерден) шыққандығының дәлелі.

Дереккөздер

Биоморфология терминдерінің түсіндірме сөздігі / — Алматы: «Сөздік-Словарь», 2009 жыл. ISBN 9965-822-54-9

Бұл — мақаланың бастамасы.
Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз.
Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет.

[1] Биоморфология терминдерінің түсіндірме сөздігі / — Алматы: «Сөздік-Словарь», 2009 жыл. ISBN 9965-822-54-9