Екібастұз — Павлодар облысының оңтүстік-батысында орналасқан қала. 1898 жылы негізі қаланып, қала дәрежесін 1957 жылы алды.
Қала | |||
Екібастұз | |||
![]() | |||
| |||
Әкімшілігі | |||
---|---|---|---|
Ел | |||
Облысы | |||
Ауданы | Екібастұз | ||
Әкімі | Бейсекин Аян Уахитұлы | ||
Тарихы мен географиясы | |||
Координаттары | 51°43′ с. е. 75°19′ ш. б. / 51.717° с. е. 75.317° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 51°43′ с. е. 75°19′ ш. б. / 51.717° с. е. 75.317° ш. б. (G) (O) (Я) | ||
Құрылған уақыты | 1898 | ||
Алғашқы дерек | 1876 | ||
Бұрынғы атаулары | Екібастұзуголь | ||
Қала статусы | 1957 | ||
Жер аумағы | 45 км² | ||
Биiктiкгі | 347 м | ||
Климаты | шұғыл континенті | ||
Уақыт белдеуі | UTC+5:00 | ||
Тұрғындары | |||
Тұрғыны | 152 444 адам (2024) | ||
Ұлттық құрамы | қазақтар 59,12 % | ||
Этнохороним | екібастұздық, екібастұздықтар | ||
Сандық идентификаторлары | |||
Телефон коды | +7 7187 | ||
Пошта индекстері | 141200—141209 | ||
Автомобиль коды | |||
Екібастұз қаласының әкімдігі | |||
Екібастұз шекарасы | |||
![]() |
Этимологиясы
Осы өңірде тас көмір кені ашылғанға дейін, оның күншығыс жағында жатқан тұзды көл ерте заманнан бері «Екібастұз» деп мұрағаттық құжаттардан белгілі. Осыған байланысты кейін бұл жерден табылған тас көмір кені де, оның жанына орнаған қалашық пен қала да «Екібастұз» деп аталады.
Екібастұз қаласы өзінің жастығына қарамастан теңдесі жоқ алып кәсіпорындарымен бүкіл әлемге танымал болып отыр. Қысқа ғана мерзім ішінде Қазақстанның «қара алтынды» жерінде пайда болған қала біздің замандастарымыз үшін аты аңызға айналған қала болып отыр. Тек қана Екібастұзда тұңғыш рет Қазақстанда көптеген алдыңғы қатарлы технология өмірге келді, жаңа үлгідегі құрал-жабдықтар зерттелді.
Екібастұз қаласы - кеншілер мен энергетиктердің мақтанышы. Қала орасан зор, әлемдегі бай тас көмірімен танылып отыр. №1, 2-МАЭС- тердің іске қосылуы арқасында Екібастұз жылу энергетикалық кешенінің ірі орталығы болып отыр. Бүгінгі таңда үш бірдей – «Богатырь», «Солтүстік» және «Шығыс» кеніштерінде көмір өндіріледі. Екібастұз көмірі Қазақстанның, Орал, мен Батыс Сібірдің электр станцияларының жұмыстарын үздіксіз қамтамасыз етіп отыр. Қала тек географиялық орнымен ғана емес,сонымен қатар тарихи ерекшелігіне байланысты қалыптасты. Екібастұз көмірі мен электр қуаты бүкіл аймақтың кәсіпорындар: Павлодар химия, мұнай өңдеу, алюминий, трактор, Ақсу ферроқорытпа зауыттары - Екібастұздағы «қара алтынның» арқасында өркендеп отыр. Сондай-ақ Екібастұз көмірі Қазақстан мен Ресейдің арасын жалғастырушы буын болып табылады. «Шығыс» кеніші - әлемдік тәжірибеде тұңғыш рет бейімделген көмір қабаты жағдайында көлденең жатқан шектеулі қуатымен жобаланды және көмір шығарудың жаңа технологиясын енгізді.
Бұқаралық ақпарат құралдары
- Екiбастұздан шығатын баспасөз:
- қазақ тiлiндегi «Отарқа» газеті
- апталық «Голос Экибастуза Мұрағатталған 2 тамыздың 2009 жылы.»
- «Экибастузское обозрение» газетасы
- «Деловой Экибастуз» Мұрағатталған 8 сәуірдің 2009 жылы. журналы
- жарнама хабар апталығы «Витрина» Мұрағатталған 7 ақпанның 2009 жылы.
- 2 телеарна жұмыс iстейдi
- «Екiбастұз қалалалық телеарнасы» (ЕҚТ) — 5-шi арна МВ
- «Арта ТВ» — 32-шi арна ДМВ
- 6 радиостанса бар:
- «Павлодар» радиосы 102,1 МГц
- «Русское радио — Азия» 102,6 МГц
- «Love» радиосы 103.6 МГц
- «NS» радиосы 104,2 МГц
- «Ретро FM» радиосы 105,2 МГц
- «Қазақ радиосы» 106,9 МГц.
Халқы
Тұрғындар саны — 136 834 адам, ал бірнеше ауылдық аймақтарындағы тұрғындарымен қоса 144 647 адам (1 қазан 2024 жылғы санақ бойынша).
Ұлттық құрамы (1 қазан 2024 ж. бойынша):
- Қазақ — 90 030 адам. (56,93 %)
- Орыс — 35 722 адам. (31,46 %)
- Украин — 6465 адам. (3,7 %)
- Татар — 3581 адам. (2,42 %)
- Неміс — 2823 адам. (1,63 %)
- Басқа — 6026 адам. (3,86 %)
- Барлығы — 144 647 адам. (100,00 %)
2009 | 2024 | Пайыздық қатынасы | Ерлер 2009 | Ерлер 2024 | Пайыздық қатынасы | Әйелдер 2009 | Әйелдер 2024 | Пайыздық қатынасы |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
125 012 | ▲144 647 | 115,7 | 58 951 | ▲69 675 | 118,1 | 66 061 | ▲74 972 | 113,4 |
Дереккөздер
- Аян Бейсекин назначен акимом Экибастуза (16 тамыз 2022).
- Қазақстан Республикасы халқының облыстар, қалалар және аудандар бойынша саны (2021 жылғы 1 қазанға)
- Қазақстан Республикасы халқының жекелеген этностары бойынша саны (2024 жыл басына)
- https://stat.gov.kz/api/iblock/element/238235/file/kk/
![]() | Бұл — география бойынша мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді ауыстыру қажет. |
Автор: www.NiNa.Az
Жарияланған күні:
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, seks, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, порно, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, +18, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер, xxx, sex
Ekibastuz Pavlodar oblysynyn ontүstik batysynda ornalaskan kala 1898 zhyly negizi kalanyp kala dәrezhesin 1957 zhyly aldy ҚalaEkibastuzLogotipiӘkimshiligiEl Қazakstan ҚazakstanOblysyPavlodarAudanyEkibastuzӘkimiBejsekin Ayan UahitulyTarihy men geografiyasyKoordinattary51 43 s e 75 19 sh b 51 717 s e 75 317 sh b 51 717 75 317 G O Ya Koordinattar 51 43 s e 75 19 sh b 51 717 s e 75 317 sh b 51 717 75 317 G O Ya Қurylgan uakyty1898Algashky derek1876Buryngy ataularyEkibastuzugolҚala statusy1957Zher aumagy45 km Biiktikgi347 mKlimatyshugyl kontinentiUakyt beldeuiUTC 5 00TurgyndaryTurgyny152 444 adam 2024 Ұlttyk kuramykazaktar 59 12 orystar 29 97 ukraindar 3 37 tatarlar 2 36 nemister 1 47 belorustar 0 56 baskalary 3 15 Etnohoronimekibastuzdyk ekibastuzdyktarSandyk identifikatorlaryTelefon kody 7 7187Poshta indeksteri141200 141209Avtomobil kodyS 14Ekibastuz kalasynyn әkimdigi kaz orys Ekibastuz kartadaEkibastuz Ekibastuz kartadaEkibastuzEkibastuz shekarasyOrtakkordagy sanaty EkibastuzEtimologiyasyOsy onirde tas komir keni ashylganga dejin onyn kүnshygys zhagynda zhatkan tuzdy kol erte zamannan beri Ekibastuz dep muragattyk kuzhattardan belgili Osygan bajlanysty kejin bul zherden tabylgan tas komir keni de onyn zhanyna ornagan kalashyk pen kala da Ekibastuz dep atalady Ekibastuz kalasy ozinin zhastygyna karamastan tendesi zhok alyp kәsiporyndarymen bүkil әlemge tanymal bolyp otyr Қyska gana merzim ishinde Қazakstannyn kara altyndy zherinde pajda bolgan kala bizdin zamandastarymyz үshin aty anyzga ajnalgan kala bolyp otyr Tek kana Ekibastuzda tungysh ret Қazakstanda koptegen aldyngy katarly tehnologiya omirge keldi zhana үlgidegi kural zhabdyktar zertteldi Ekibastuz kalasy kenshiler men energetikterdin maktanyshy Қala orasan zor әlemdegi baj tas komirimen tanylyp otyr 1 2 MAES terdin iske kosyluy arkasynda Ekibastuz zhylu energetikalyk kesheninin iri ortalygy bolyp otyr Bүgingi tanda үsh birdej Bogatyr Soltүstik zhәne Shygys kenishterinde komir ondiriledi Ekibastuz komiri Қazakstannyn Oral men Batys Sibirdin elektr stanciyalarynyn zhumystaryn үzdiksiz kamtamasyz etip otyr Қala tek geografiyalyk ornymen gana emes sonymen katar tarihi ereksheligine bajlanysty kalyptasty Ekibastuz komiri men elektr kuaty bүkil ajmaktyn kәsiporyndar Pavlodar himiya munaj ondeu alyuminij traktor Aksu ferrokorytpa zauyttary Ekibastuzdagy kara altynnyn arkasynda orkendep otyr Sondaj ak Ekibastuz komiri Қazakstan men Resejdin arasyn zhalgastyrushy buyn bolyp tabylady Shygys kenishi әlemdik tәzhiribede tungysh ret bejimdelgen komir kabaty zhagdajynda koldenen zhatkan shekteuli kuatymen zhobalandy zhәne komir shygarudyn zhana tehnologiyasyn engizdi Bukaralyk akparat kuraldaryEkibastuzdan shygatyn baspasoz kazak tilindegi Otarka gazeti aptalyk Golos Ekibastuza Muragattalgan 2 tamyzdyn 2009 zhyly Ekibastuzskoe obozrenie gazetasy Delovoj Ekibastuz Muragattalgan 8 sәuirdin 2009 zhyly zhurnaly zharnama habar aptalygy Vitrina Muragattalgan 7 akpannyn 2009 zhyly 2 telearna zhumys istejdi Ekibastuz kalalalyk telearnasy EҚT 5 shi arna MV Arta TV 32 shi arna DMV6 radiostansa bar Pavlodar radiosy 102 1 MGc Russkoe radio Aziya 102 6 MGc Love radiosy 103 6 MGc NS radiosy 104 2 MGc Retro FM radiosy 105 2 MGc Қazak radiosy 106 9 MGc HalkyTurgyndar sany 136 834 adam al birneshe auyldyk ajmaktaryndagy turgyndarymen kosa 144 647 adam 1 kazan 2024 zhylgy sanak bojynsha Ұlttyk kuramy 1 kazan 2024 zh bojynsha Қazak 90 030 adam 56 93 Orys 35 722 adam 31 46 Ukrain 6465 adam 3 7 Tatar 3581 adam 2 42 Nemis 2823 adam 1 63 Baska 6026 adam 3 86 Barlygy 144 647 adam 100 00 2024 zhylgy ulttyk halyk sanagy 2009 2024 2009 2024 Pajyzdyk katynasy Erler 2009 Erler 2024 Pajyzdyk katynasy Әjelder 2009 Әjelder 2024 Pajyzdyk katynasy125 012 144 647 115 7 58 951 69 675 118 1 66 061 74 972 113 4DerekkozderAyan Bejsekin naznachen akimom Ekibastuza 16 tamyz 2022 Қazakstan Respublikasy halkynyn oblystar kalalar zhәne audandar bojynsha sany 2021 zhylgy 1 kazanga Қazakstan Respublikasy halkynyn zhekelegen etnostary bojynsha sany 2024 zhyl basyna https stat gov kz api iblock element 238235 file kk Bul geografiya bojynsha makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi auystyru kazhet