Azərbaycanca
Беларуская
Deutsch
English
Français
Қазақ
Lietuvių
Русский
ภาษาไทย
Türkçe
Українська
Есік — Алматы облысы Еңбекшіқазақ ауданындағы қала, аудан және Есік қалалық әкімдігі орталығы.
| Қала | |||
| Есік | |||
 | |||
| |||
| Әкімшілігі | |||
|---|---|---|---|
| Ел | |||
| Статусы | Аудан орталығы | ||
| Облысы | |||
| Ауданы | Еңбекшіқазақ | ||
| Ауылдық округі | Есік | ||
| Тарихы мен географиясы | |||
| Координаттары | 43°20′36″ с. е. 77°27′51″ ш. б. / 43.34333° с. е. 77.46417° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 43°20′36″ с. е. 77°27′51″ ш. б. / 43.34333° с. е. 77.46417° ш. б. (G) (O) (Я) | ||
| Құрылған уақыты | 1854 | ||
| Бұрынғы атаулары | Надеждин станицасы, Есік станицасы | ||
| Қала статусы | 1968 | ||
| Уақыт белдеуі | UTC+5:00 | ||
| Тұрғындары | |||
| Тұрғыны | 41 348 адам (2023) | ||
| Сандық идентификаторлары | |||
| Телефон коды | +7 72775 | ||
| Автомобиль коды | 05 | ||
Есік шекарасы | |||
Географиялық орны
Облыс орталығы — Қонаев қаласынан оңтүстік-шығысқа қарай 90 км, Алматы қаласынан шығысқа қарай 43 км-дей жерде, Іле Алатауының солтүстік баурайында, теңіз деңгейінен 935 — 1040 м биіктікте, Есік өзенінің ысырынды конусында орналасқан.
Халқы
| 1999 | 2009 | 2021 | 2021 2009-ға пайызбен | Ерлер 2009 | Ерлер 2021 | 2021 2009-ға пайызбен | Әйелдер 2009 | Әйелдер 2021 | 2021 2009-ға пайызбен |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 31254 | ▲34355 | ▲41018 | 119,4 | 16500 | ▲19863 | 120,4 | 17855 | ▲21155 | 118,5 |
Тарихы
Есік қаласының орнын адамдар өте ертеден мекендеген. Қаланың солтүстік жағында сақ мәдениетінің б.з.б. 5 — 4 ғасырлардағы аса көрнекті ескерткіші — Есік обасы орналасқан. 1854 жылы бұл көне қоныс орнында Надеждинская станицасы қаланды. 1923 жылдан ол Есік станицасы болып аталды. 1968 жылы қала статусын алды.
Кәсіпорындары
Қалада “Көктем”, “Есік шарап зауыты”, “Дионис”, “Елес”, “Фудмастер”, “Голд Продукт” сияқты ірі кәсіпорындар орналасқан. Одан басқа құрылыс, көлік, т.б. мекемелер мен шағын өндірістік кәсіпорындар бар.
Инфрақұрылымы
Жалпы білім беретін 9 мектеп, педагогикалық, медициналық, заң колледждері, біріккен қазақ-түрік лицейі, мәдениет үйлері, кинотеатрлар, клуб, аудандық аурухана, емхана, дәріханалар, т.б. бар. Қаладан оңтүстікке қарай 14—15 км жердегі әсем тау шатқалында демалыс және туризм аймағы саналатын Есік көлі орналасқан. Сондай-ақ Түрген ауылында Түрген шатқалы, Түрген сарқырамасы да бар. Есік қаласының солтүстігіндегі Есік өзенінің сол жақ жағалауындағы темір дәуірінен сақталған сақ обасынан алтын киімді сақ жауынгерінің мүрдесі, яғни Алтын адам табылды. Оны 1969 – 1970 жылы археолог Кемел Ақышев тапқан.
Дереккөздер
- Қазақстан Республикасы халқының жынысы және жергілікті жердің типіне қарай саны (2023 жылғы 1 қаңтарға)
- 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том Мұрағатталған 8 желтоқсанның 2019 жылы.
- 2021 жылғы ұлттық халық санағының қорытындылары
Автор: www.NiNa.Az
Жарияланған күні:
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, seks, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, порно, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, +18, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер, xxx, sex
Esik Almaty oblysy Enbekshikazak audanyndagy kala audan zhәne Esik kalalyk әkimdigi ortalygy ҚalaEsikLogotipiӘkimshiligiEl Қazakstan ҚazakstanStatusyAudan ortalygyOblysyAlmatyAudanyEnbekshikazakAuyldyk okrugiEsikTarihy men geografiyasyKoordinattary43 20 36 s e 77 27 51 sh b 43 34333 s e 77 46417 sh b 43 34333 77 46417 G O Ya Koordinattar 43 20 36 s e 77 27 51 sh b 43 34333 s e 77 46417 sh b 43 34333 77 46417 G O Ya Қurylgan uakyty1854Buryngy ataularyNadezhdin stanicasy Esik stanicasyҚala statusy1968Uakyt beldeuiUTC 5 00TurgyndaryTurgyny41 348 adam 2023 Sandyk identifikatorlaryTelefon kody 7 72775Avtomobil kody05Esik kartadaEsik EsikEsik shekarasyGeografiyalyk ornyOblys ortalygy Қonaev kalasynan ontүstik shygyska karaj 90 km Almaty kalasynan shygyska karaj 43 km dej zherde Ile Alatauynyn soltүstik baurajynda teniz dengejinen 935 1040 m biiktikte Esik ozeninin ysyryndy konusynda ornalaskan HalkyHalkynyn sany 1999 2009 2021 1999 2009 2021 2021 2009 ga pajyzben Erler 2009 Erler 2021 2021 2009 ga pajyzben Әjelder 2009 Әjelder 2021 2021 2009 ga pajyzben31254 34355 41018 119 4 16500 19863 120 4 17855 21155 118 5TarihyEsik kalasynyn ornyn adamdar ote erteden mekendegen Қalanyn soltүstik zhagynda sak mәdenietinin b z b 5 4 gasyrlardagy asa kornekti eskertkishi Esik obasy ornalaskan 1854 zhyly bul kone konys ornynda Nadezhdinskaya stanicasy kalandy 1923 zhyldan ol Esik stanicasy bolyp ataldy 1968 zhyly kala statusyn aldy KәsiporyndaryҚalada Koktem Esik sharap zauyty Dionis Eles Fudmaster Gold Produkt siyakty iri kәsiporyndar ornalaskan Odan baska kurylys kolik t b mekemeler men shagyn ondiristik kәsiporyndar bar InfrakurylymyZhalpy bilim beretin 9 mektep pedagogikalyk medicinalyk zan kolledzhderi birikken kazak tүrik liceji mәdeniet үjleri kinoteatrlar klub audandyk auruhana emhana dәrihanalar t b bar Қaladan ontүstikke karaj 14 15 km zherdegi әsem tau shatkalynda demalys zhәne turizm ajmagy sanalatyn Esik koli ornalaskan Sondaj ak Tүrgen auylynda Tүrgen shatkaly Tүrgen sarkyramasy da bar Esik kalasynyn soltүstigindegi Esik ozeninin sol zhak zhagalauyndagy temir dәuirinen saktalgan sak obasynan altyn kiimdi sak zhauyngerinin mүrdesi yagni Altyn adam tabyldy Ony 1969 1970 zhyly arheolog Kemel Akyshev tapkan DerekkozderҚazakstan Respublikasy halkynyn zhynysy zhәne zhergilikti zherdin tipine karaj sany 2023 zhylgy 1 kantarga 2009 zhylgy Қazakstan Respublikasy halkynyn Ұlttyk sanagynyn korytyndylary Astana 2011 1 tom Muragattalgan 8 zheltoksannyn 2019 zhyly 2021 zhylgy ulttyk halyk sanagynyn korytyndylary