Azərbaycanca
Беларуская
Deutsch
English
Français
Қазақ
Lietuvių
Русский
ภาษาไทย
Türkçe
Українська
Илиада (көне грекше: Ἰλιάς) — грек халқының жыры. Авторы Гомер болып есептеледі. Грек әдебиетінің ежелгі ескерткіштері болып «Илиада» және «Одиссея» поэмалары саналады. Антик әлемінде сол поэмалардың авторы ұлы ақын соқыр Гомер деп есептелген. «Илиада» және «Одиссеяның» шығарылған уақыты туралы ешқандай мәлімет жоқ, сондықтан осы екі поэмаға байланысты әлі шешілмеген күрделі мәселелер көп. Осы проблемалар әдебиетте «Гомер мәселесі» деп қаралады.
| Илиада | |
| көне грекше: Ἰλιάς | |
 V ғасыр «Илиада» қолжазбасы | |
| Жанр | |
|---|---|
| Авторы | |
| Түпнұсқа тілі | Ежелгі грек тілі |
| Жазылған жыл | б. з. д. 8 ғасыр |
| Алдыңғысы | Киприи |
| Келесі | Эфиопида және Постгомерика |
Екі поэманың сюжеті Троя соғысы туралы аңыздар циклынан алынған. Троя соғысы деп гректердің Троя немесе Илион қаласына жорығы аталған. «Илиаданың» аты Илион қаласының атынан шыққан (гректер Трояны солай атаған). Аңыз бойынша Троя бекзадасы Парис өзін жақсы қарсы алған қонақжай патша Менелайдың сұлу әйелі Еленаны және көптеген қазынасын ұрлап кетеді. Ашуланған Менелай ағасы Агамемнонмен барлық грек аймақтарынан жорыққа әскер жинап, Трояға аттанады. Грек жасағы Агамемнонның басшылығымен Трояны қоршап, он жылға дейін қалаға кіре алмайды. Тек айлакер батыр Одиссейдің арқасында гректер ағаш ат жасап, соның ішіне тығылып, Трояға кіреді. Трояны өртейді, Еленаны Менелайға қайтарады. Бірақ грек батырларының отанына қайтуы қайғылы болады: біреулері жолдан қаза табады, ал біреулері үйлеріне оралғанша түрлі теңіздерді кезіп шығады. «Илиада» 15700 өлеңнен тұрады. Оны антик ғалымдар 24 кітапқа бөлген (грек алфавитінің саны бойынша). «Илиадада» соғыстың оныншы жылындағы оқиғалар суреттеледі.Поэмада соғыстың қалай басталғаны және оның барысы айтылмайды. Поэманың тақырыбы бірінші өлеңінде айтылған: «Гнев, богиня, воспой Ахиллеса, Пелеева сына...». Ахилл (Ахиллес) – фессалиялық патша Пелей мен теңіз құдайы Фетиданың ұлы, ахейлік батырлардың ең батылы, «Илиада» поэмасының негізгі бейнесі.
Трояны ұзаққа созылған қоршаудың сәтсіз болуы мен шығынға ұшырауы жауынгерлердің рухын түсереді. Оларды жігерлендіру үшін көсемдері халық жиналысын шақырды. Троя қаласы түбінде ұрыс қайта басталады. Гректердің ішіндегі ең таңдаулы жауынгер құдіретті «желаяқ» Ахилл (Ахиллес) болатын. Троялықтардың ең күшті де батылы Гектор еді. «Илиадада» сол екеуінің арасындағы жекпе-жек пен Гектордың өлімі суреттеледі. Поэманың әрекеті салыстырмалы планмен жүргізіледі: Олимп үстіндегі құдайлар және Трояның айналасындағы адамдар. Поэмада шайқасқа құдайлар араласқаны айтылады, олардың біреулері гректерге, екіншілері троялықтарға жақтасады. Ұрыс үстінде Ахиллдің досы Патрокл қаза табады. «Илиада» Патрокл мен Гектордың жерлеуін суреттеумен аяқталады. Троя соғысының ақыры туралы поэмаға енбеген аңызда айтылады.
Автор: www.NiNa.Az
Жарияланған күні:
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, seks, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, порно, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, +18, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер, xxx, sex
Iliada kone grekshe Ἰlias grek halkynyn zhyry Avtory Gomer bolyp esepteledi Grek әdebietinin ezhelgi eskertkishteri bolyp Iliada zhәne Odisseya poemalary sanalady Antik әleminde sol poemalardyn avtory uly akyn sokyr Gomer dep eseptelgen Iliada zhәne Odisseyanyn shygarylgan uakyty turaly eshkandaj mәlimet zhok sondyktan osy eki poemaga bajlanysty әli sheshilmegen kүrdeli mәseleler kop Osy problemalar әdebiette Gomer mәselesi dep karalady Iliadakone grekshe ἸliasV gasyr Iliada kolzhazbasyZhanrEposAvtoryGomerTүpnuska tiliEzhelgi grek tiliZhazylgan zhylb z d 8 gasyrAldyngysyKipriiKelesiEfiopida zhәne Postgomerika Eki poemanyn syuzheti Troya sogysy turaly anyzdar ciklynan alyngan Troya sogysy dep grekterdin Troya nemese Ilion kalasyna zhorygy atalgan Iliadanyn aty Ilion kalasynyn atynan shykkan grekter Troyany solaj atagan Anyz bojynsha Troya bekzadasy Paris ozin zhaksy karsy algan konakzhaj patsha Menelajdyn sulu әjeli Elenany zhәne koptegen kazynasyn urlap ketedi Ashulangan Menelaj agasy Agamemnonmen barlyk grek ajmaktarynan zhorykka әsker zhinap Troyaga attanady Grek zhasagy Agamemnonnyn basshylygymen Troyany korshap on zhylga dejin kalaga kire almajdy Tek ajlaker batyr Odissejdin arkasynda grekter agash at zhasap sonyn ishine tygylyp Troyaga kiredi Troyany ortejdi Elenany Menelajga kajtarady Birak grek batyrlarynyn otanyna kajtuy kajgyly bolady bireuleri zholdan kaza tabady al bireuleri үjlerine oralgansha tүrli tenizderdi kezip shygady Iliada 15700 olennen turady Ony antik galymdar 24 kitapka bolgen grek alfavitinin sany bojynsha Iliadada sogystyn onynshy zhylyndagy okigalar suretteledi Poemada sogystyn kalaj bastalgany zhәne onyn barysy ajtylmajdy Poemanyn takyryby birinshi oleninde ajtylgan Gnev boginya vospoj Ahillesa Peleeva syna Ahill Ahilles fessaliyalyk patsha Pelej men teniz kudajy Fetidanyn uly ahejlik batyrlardyn en batyly Iliada poemasynyn negizgi bejnesi Gektro denesi bajlangan atarbany baskaryp kele zhatkan Ahill suret shamamen b d d 490 zh Troyany uzakka sozylgan korshaudyn sәtsiz boluy men shygynga ushyrauy zhauyngerlerdin ruhyn tүseredi Olardy zhigerlendiru үshin kosemderi halyk zhinalysyn shakyrdy Troya kalasy tүbinde urys kajta bastalady Grekterdin ishindegi en tandauly zhauynger kudiretti zhelayak Ahill Ahilles bolatyn Troyalyktardyn en kүshti de batyly Gektor edi Iliadada sol ekeuinin arasyndagy zhekpe zhek pen Gektordyn olimi suretteledi Poemanyn әreketi salystyrmaly planmen zhүrgiziledi Olimp үstindegi kudajlar zhәne Troyanyn ajnalasyndagy adamdar Poemada shajkaska kudajlar aralaskany ajtylady olardyn bireuleri grekterge ekinshileri troyalyktarga zhaktasady Ұrys үstinde Ahilldin dosy Patrokl kaza tabady Iliada Patrokl men Gektordyn zherleuin suretteumen ayaktalady Troya sogysynyn akyry turaly poemaga enbegen anyzda ajtylady