Шәуілдір

Шәуілдір — Түркістан облысы Отырар ауданындағы ауыл, аудан (1934 жылдан) және Шәуілдір ауылдық округі орталығы.

Ауыл
Шәуілдір
Әкімшілігі
Ел	ҚазақстанҚазақстан
Статусы	Аудан орталығы
Облысы	Түркістан
Ауданы	Отырар
Ауылдық округі	Шәуілдір
Тарихы мен географиясы
Координаттары	42°46′37″ с. е. 68°22′08″ ш. б. / 42.77694° с. е. 68.36889° ш. б. / 42.77694; 68.36889 ^(G) ^(O) ^(Я)Координаттар: 42°46′37″ с. е. 68°22′08″ ш. б. / 42.77694° с. е. 68.36889° ш. б. / 42.77694; 68.36889 ^(G) ^(O) ^(Я)
Бұрынғы атаулары	Қаракөншек
Уақыт белдеуі	UTC+5:00
Тұрғындары
Тұрғыны	10 439 адам (2023)
Сандық идентификаторлары
Автомобиль коды	13
Шәуілдір картада Шәуілдір Шәуілдір
Шәуілдір шекарасы

Географиялық орны

Облыс орталығы – Түркістан қаласынан оңтүстікке қарай 72 км жерде, Арыс өзені мен Д. Алтынбеков атындағы канал бойында орналасқан.

Халқы

Саны (1999, 2009, 2021)

1999	2009	2021	2021 2009-ға пайызбен	Ерлер 2009	Ерлер 2021	2021 2009-ға пайызбен	Әйелдер 2009	Әйелдер 2021	2021 2009-ға пайызбен
8561	▼8428	▲10195	121	4205	▲5097	121,2	4223	▲5098	120,7

Инфрақұрылымы

Кентте Оңтүстік Қазақстан археологиялық экспедиция базасы негізінде 1980 жылы «Отырар» мемлекеттік археологиялық қорық-мұражайы құрылды. Әбу Наср әл-Фараби атындағы Отырар-Арыстанбаб мұражай кітапханасы ұйымдастырылған. Мәдениет сарайы, 9 кітапхана, 2 мешіт, «Ақ барыс» спорт залы, «Қарлығаш» кинотеатры, «Жұлдыз», «Жібек жолы» мейрамханалары, «Барыс» мақта қабылдау пункті, Шәуілдір СЭС-ы, 6 орта, музыка, спорт мектептері, «Балдырған» бала бақшасы, «Бала өмір» емханасы, ауданы аурухана бар.

Шаруашылығы

Шәуілдірде 27 ӨК, 75 шаруа қожалықтары, 8 тұрмыстық қызмет көрсету, 3 сауда орны, нан, өсімдік майын шығару цехы, т.б. мекемелер жұмыс істейді.

Ауылдың атақты адамдары

Кенттен академик, Халық Қаһарманы Мұхтар Әлиев, академик Рахманқұл Бердібаев, Орта Азиядағы тұңғыш чекист, үш мәрте Қызыл Ту орденінің тұңғыш иегерінің бірі – Абдолла Жармұханбетов, Түркістан АКСР-і Халық Комиссарлар Кеңесінің Председателі Абылай Серғазиев, ақын жазушылар Саттар Асқарұлы Ерубаев, , Әселхан Қалыбекова, Бекарыс Шойбеков, т.б. көптеген танымал, атақты адамдар шыққан. Шәуілдірден 8 км жерде ескі Отырар қаласы және Арыстан баб мешіті орналасқан.

Дереккөздер

1. Қазақстан Республикасы халқының жынысы және жергілікті жердің типіне қарай саны (2023 жылғы 1 қаңтарға)
2. 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том Мұрағатталған 8 желтоқсанның 2019 жылы.
3. 2021 жылғы ұлттық халық санағының қорытындылары