Azərbaycanca
Беларуская
Deutsch
English
Français
Қазақ
Lietuvių
Русский
ภาษาไทย
Türkçe
Українська
Жітіқара ауданы — Қостанай облысының батыс бөлігіндегі әкімшілік бөлік. Жерінің аумағы — 7 311,99 км². Орталығы — Жітіқара қаласы.
| Қазақстан ауданы | |||
| Жітіқара ауданы | |||
| |||
| Әкімшілігі | |||
|---|---|---|---|
| Облысы | |||
| Аудан орталығы | |||
| Ауылдық округтер саны | 10 | ||
| Қалалық әкімдіктер саны | 1 | ||
| Ауыл саны | 17 | ||
| Қала саны | 1 | ||
| Әкімі | Аслан Амантайұлы Жаныспаев | ||
| Аудан әкімдігінің мекенжайы | Жітіқара қаласы, 6-шағын аудан, №65 | ||
| Тарихы мен географиясы | |||
| Координаттары | 52°13′48″ с. е. 61°07′48″ ш. б. / 52.23000° с. е. 61.13000° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 52°13′48″ с. е. 61°07′48″ ш. б. / 52.23000° с. е. 61.13000° ш. б. (G) (O) (Я) | ||
| Құрылған уақыты | |||
| Жер аумағы | 7311,99 км² | ||
| Уақыт белдеуі | UTC+5:00 | ||
| Тұрғындары | |||
| Тұрғыны | 42 611 адам (2023) | ||
| Ұлттық құрамы | қазақтар (44,87%) | ||
| Сандық идентификаторлары | |||
| Пошта индексі | 110702-110718 | ||
| Автомобиль коды | 10 | ||
| Жітіқара ауданының әкімдігі | |||
|
| |||
Географиялық орны
Солтүстігінде Денисов, шығысында Қамысты аудандарымен, батысында Ресей Федерациясымен шектеседі.
Жер бедері
Ауданның аумағы шығысқа қарай еңіс келеді. Орал сырты үстіртінің орта бөлігін алып жатыр. Оның ең биік жері — ауданның оңттүстік-батыс жағындағы Жітіқара тауы (414 м). Кен байлықтарынан асбест, каолин сазы, құрылысқа жарамды тас, құм, әктас т.б. кездеседі.
Климаты, өсімдігі мен жануарлар дүниесі
Климаты шұғыл континенттік, қаңтардың орташа ауа температурасы — 17°С, шілдеде 20°С шамасында. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері шығыстан батысқа қарай 250 мм-ден 350 мм-ге дейін өзгереді. Жер беті сулары ауданның оңтүстік және шығыс шекараларымен ағып өтетін Тобыл өзенінен, оның сол салалары — Бозбие, Ақтастысай, Шортанды, Желқуар өзендерінен және Тобылдың бойында орналасқан кішігірім көлдерден тұрады. Топырағы қара, қызыл қоңыр карбонатты, оларда, көбінесе, бетеге мен жусан, селеу, өзен бойларында шалғынды шөптер басым өседі. Жабайы жануарлардан қасқыр, түлкі, қоян, саршұнақ, тышқандардың бірнеше түрі, құстардан кезқұйрық, бозторғай, бөдене, сары және ақ шымшық, қызғыш, қарға мен сауысқан мекендейді, өзен-көлдерде: қаз, үйрек, қасқалдақ, шағала кездеседі, аздап балық ауланады.
| Жітіқара ауданы ауа райы | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Көрсеткіш | Қаң | Ақп | Нау | Сәу | Мам | Мау | Шіл | Там | Қыр | Қаз | Қар | Жел | |
| Орташа температура, °C | −14,7 | −14,5 | −7,7 | 5,2 | 13,8 | 19,7 | 20,8 | 19,0 | 12,5 | 4,6 | −5,4 | −12,2 | |
| Жауын-шашын нормасы, мм | 15 | 15 | 17 | 21 | 39 | 36 | 47 | 34 | 20 | 25 | 20 | 19 | |
| Дерекнама: | |||||||||||||
Халқы
| 1939 | 1959 | 1970 | 1979 | 1989 | 1999 | 2009 | 2021 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 25508 | ▲31652 | ▼28252 | ▼25067 | ▲25917 | ▲56497 | ▼50441 | ▼46991 |
Тұрғындар саны – 47 661 адам (2019). Ұлттық құрамы: қазақтар – 44,76%, орыстар – 37,69%, украиндар – 7,42%, немістер – 3,39%, татарлар – 2,23%, беларустар – 1,55%, башқұрттар – 0,68%, молдовандар – 0,33%, корейлер – 0,25%, әзербайжандар – 0,24%, басқа ұлт өкілдері – 1,47%.
Әкімшілік бөлінісі
18 елді мекен 2 ауылдық, 1 қалалық әкімдік пен 8 ауылдық округке біріктірілген:
| Әкімшілік бірлік | Орталығы | Елді мекендері | Халқы (2021) |
|---|---|---|---|
| Большевик ауылдық округі | Тургеновка ауылы | 5 | ▼664 |
| Жітіқара қалалық әкімдігі | Жітіқара қаласы | 1 | ▲34880 |
| Забелов ауылдық округі | Забеловка ауылы | 1 | ▼1326 |
| Милютин ауылдық округі | Милютинка ауылы | 1 | ▼710 |
| Мүктікөл ауылдық округі | Мүктікөл ауылы | 2 | ▼470 |
| Пригородный ауылдық әкімдігі | Пригородное ауылы | 1 | ▼1467 |
| Приречный ауылдық округі | Приречное ауылы | 1 | ▼362 |
| Степной ауылдық округі | Степное ауылы | 2 | ▼698 |
| Тоқтаров ауылдық округі | Тоқтаров ауылы | 2 | ▼826 |
| Чайковский ауылдық әкімдігі | Чайковское ауылы | 1 | ▼640 |
| Ырсай ауылдық округі | Ырсай ауылы | 1 | ▼389 |
Ірі елді мекендері
| Елді мекен | Халқы (2021) |
|---|---|
| Жітіқара | ▲ 34880 |
| Пригородное | ▼ 1467 |
| Забеловка | ▼ 1326 |
| Тоқтаров | ▼ 737 |
| Милютинка | ▼ 710 |
| Чайковское | ▼ 640 |
Кәсіпорындары мен шаруашылығы
Өнеркәсібі “Костанайасбест” акционерлік қоғамы, мемлекеттік “Жітіқара жылу энергетикалық компаниясы” қазыналық кәсіпорны, “Булудов” жекеменшік кәсіпорны, одан басқа нан, сүт зауыттары, т.б. кәсіпорындардан тұрады. Жітіқара аданының ауыл шаруашылығына пайдаланатын жері 440,5 мың га, оның ішінде жыртылған жері 259,2 мың га, шабындығы 1,3 мың га, жайылымы 180,0 мың га (2000). 1996 жылға дейін 10 астық, 2 қой, 1 көкөніс-сүт кеңшары және Львов тәжірибе станциясы болды. Қазір олардың негізінде ауданда 340-тан астам шаруа (фермер) қожалықтары мен 18 серіктестік құрылды.
Инфрақұрылымы
Ауданда 30 мектеп, 1 мәдениет үйі, 2 кітапхана, 1 аудандық аурухана, 18 фельдшерлік-акушерлік, 6 дәрігерлік-амбулаторлық пункттер жұмыс істейді.
Экономикалық-әлеуметтік байланыстары Қостанай — Жітіқара темір жолымен және Қостанай — Жітіқара, Жітіқара — Забеловка, Жітіқара — Волгоградское — Жалтыркөл автомобиль жолдары арқылы жүзеге асырылады.
Дереккөздер
- Қазақстан Республикасы халқының жынысы және жергілікті жердің типіне қарай саны (2023 жылғы 1 қаңтарға)
- Қазақстан Республикасы халқының жекелеген этностары бойынша саны (2022 жыл басына)
- Агроклиматические ресурсы Костанайской области: научно-прикладной справочник // Под ред. С.С. Байшоланова. — Астана, 2017 год. С. 49, 62 — ISBN 978-601-7150-86-0
- Ресей империясы, КСРО халық санақтары
- ҚР халық санақтары Мұрағатталған 10 Қазанның 2023 жылы.
Автор: www.NiNa.Az
Жарияланған күні:
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, seks, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, порно, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, +18, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер, xxx, sex
Zhitikara audany Қostanaj oblysynyn batys boligindegi әkimshilik bolik Zherinin aumagy 7 311 99 km Ortalygy Zhitikara kalasy Қazakstan audanyZhitikara audanyEltanbasyӘkimshiligiOblysyҚostanaj oblysyAudan ortalygyZhitikaraAuyldyk okrugter sany10Қalalyk әkimdikter sany1Auyl sany17Қala sany1ӘkimiAslan Amantajuly ZhanyspaevAudan әkimdiginin mekenzhajyZhitikara kalasy 6 shagyn audan 65Tarihy men geografiyasyKoordinattary52 13 48 s e 61 07 48 sh b 52 23000 s e 61 13000 sh b 52 23000 61 13000 G O Ya Koordinattar 52 13 48 s e 61 07 48 sh b 52 23000 s e 61 13000 sh b 52 23000 61 13000 G O Ya Қurylgan uakyty17 kantar 1928 zhylZher aumagy7311 99 km Uakyt beldeuiUTC 5 00TurgyndaryTurgyny42 611 adam 2023 Ұlttyk kuramykazaktar 44 87 orystar 37 86 ukraindar 7 nemister 3 46 tatarlar 2 26 belorustar 1 46 bashkurttar 0 69 baskalary 2 4 Sandyk identifikatorlaryPoshta indeksi110702 110718Avtomobil kody10Zhitikara audanynyn әkimdigiGeografiyalyk ornySoltүstiginde Denisov shygysynda Қamysty audandarymen batysynda Resej Federaciyasymen shektesedi Zher bederiAudannyn aumagy shygyska karaj enis keledi Oral syrty үstirtinin orta boligin alyp zhatyr Onyn en biik zheri audannyn onttүstik batys zhagyndagy Zhitikara tauy 414 m Ken bajlyktarynan asbest kaolin sazy kurylyska zharamdy tas kum әktas t b kezdesedi Klimaty osimdigi men zhanuarlar dүniesiKlimaty shugyl kontinenttik kantardyn ortasha aua temperaturasy 17 S shildede 20 S shamasynda Zhauyn shashynnyn zhyldyk ortasha molsheri shygystan batyska karaj 250 mm den 350 mm ge dejin ozgeredi Zher beti sulary audannyn ontүstik zhәne shygys shekaralarymen agyp otetin Tobyl ozeninen onyn sol salalary Bozbie Aktastysaj Shortandy Zhelkuar ozenderinen zhәne Tobyldyn bojynda ornalaskan kishigirim kolderden turady Topyragy kara kyzyl konyr karbonatty olarda kobinese betege men zhusan seleu ozen bojlarynda shalgyndy shopter basym osedi Zhabajy zhanuarlardan kaskyr tүlki koyan sarshunak tyshkandardyn birneshe tүri kustardan kezkujryk boztorgaj bodene sary zhәne ak shymshyk kyzgysh karga men sauyskan mekendejdi ozen kolderde kaz үjrek kaskaldak shagala kezdesedi azdap balyk aulanady Zhitikara audany aua rajyKorsetkish Қan Akp Nau Sәu Mam Mau Shil Tam Қyr Қaz Қar ZhelOrtasha temperatura C 14 7 14 5 7 7 5 2 13 8 19 7 20 8 19 0 12 5 4 6 5 4 12 2Zhauyn shashyn normasy mm 15 15 17 21 39 36 47 34 20 25 20 19Dereknama Halky1939 1959 1970 1979 1989 1999 2009 2021 25508 31652 28252 25067 25917 56497 50441 46991 Turgyndar sany 47 661 adam 2019 Ұlttyk kuramy kazaktar 44 76 orystar 37 69 ukraindar 7 42 nemister 3 39 tatarlar 2 23 belarustar 1 55 bashkurttar 0 68 moldovandar 0 33 korejler 0 25 әzerbajzhandar 0 24 baska ult okilderi 1 47 Әkimshilik bolinisi18 eldi meken 2 auyldyk 1 kalalyk әkimdik pen 8 auyldyk okrugke biriktirilgen Әkimshilik birlik Ortalygy Eldi mekenderi Halky 2021 Bolshevik auyldyk okrugi Turgenovka auyly 5 664Zhitikara kalalyk әkimdigi Zhitikara kalasy 1 34880Zabelov auyldyk okrugi Zabelovka auyly 1 1326Milyutin auyldyk okrugi Milyutinka auyly 1 710Mүktikol auyldyk okrugi Mүktikol auyly 2 470Prigorodnyj auyldyk әkimdigi Prigorodnoe auyly 1 1467Prirechnyj auyldyk okrugi Prirechnoe auyly 1 362Stepnoj auyldyk okrugi Stepnoe auyly 2 698Toktarov auyldyk okrugi Toktarov auyly 2 826Chajkovskij auyldyk әkimdigi Chajkovskoe auyly 1 640Yrsaj auyldyk okrugi Yrsaj auyly 1 389Iri eldi mekenderiEldi meken Halky 2021 Zhitikara 34880Prigorodnoe 1467Zabelovka 1326Toktarov 737Milyutinka 710Chajkovskoe 640Kәsiporyndary men sharuashylygyӨnerkәsibi Kostanajasbest akcionerlik kogamy memlekettik Zhitikara zhylu energetikalyk kompaniyasy kazynalyk kәsiporny Buludov zhekemenshik kәsiporny odan baska nan sүt zauyttary t b kәsiporyndardan turady Zhitikara adanynyn auyl sharuashylygyna pajdalanatyn zheri 440 5 myn ga onyn ishinde zhyrtylgan zheri 259 2 myn ga shabyndygy 1 3 myn ga zhajylymy 180 0 myn ga 2000 1996 zhylga dejin 10 astyk 2 koj 1 kokonis sүt kenshary zhәne Lvov tәzhiribe stanciyasy boldy Қazir olardyn negizinde audanda 340 tan astam sharua fermer kozhalyktary men 18 seriktestik kuryldy InfrakurylymyAudanda 30 mektep 1 mәdeniet үji 2 kitaphana 1 audandyk auruhana 18 feldsherlik akusherlik 6 dәrigerlik ambulatorlyk punktter zhumys istejdi Ekonomikalyk әleumettik bajlanystary Қostanaj Zhitikara temir zholymen zhәne Қostanaj Zhitikara Zhitikara Zabelovka Zhitikara Volgogradskoe Zhaltyrkol avtomobil zholdary arkyly zhүzege asyrylady DerekkozderҚazakstan Respublikasy halkynyn zhynysy zhәne zhergilikti zherdin tipine karaj sany 2023 zhylgy 1 kantarga Қazakstan Respublikasy halkynyn zhekelegen etnostary bojynsha sany 2022 zhyl basyna Agroklimaticheskie resursy Kostanajskoj oblasti nauchno prikladnoj spravochnik Pod red S S Bajsholanova Astana 2017 god S 49 62 ISBN 978 601 7150 86 0 Resej imperiyasy KSRO halyk sanaktary ҚR halyk sanaktary Muragattalgan 10 Қazannyn 2023 zhyly